Wat hebben we daarvoor gedaan

Het aantrekkelijk houden van de leefomgeving.
Door het afhandelen van aanvragen omgevingsvergunningen en diverse soorten meldingen, het houden van toezicht en handhaving hierop en het afhandelen van klachten en handhavingsverzoeken leverden we een bijdrage aan een aantrekkelijke woon- en leefomgeving. Door het houden van toezicht zijn milieu- en bouwschade voorkomen.

We hebben meer aanvragen voor een omgevingsvergunning (694) behandeld dan in voorgaande jaren. Dat is te verklaren door het bijzonder hoge aantal aanvragen dat we in december hebben ontvangen in verband met de inwerkingtreding van de Omgevingswet. Wellicht komt dit ook door de inwerkingtreding van de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen. De verwachting is dat de beschikbaarheid én de kosten van een kwaliteitsborger de realisatie van nieuwbouw zullen remmen.
Het aantal principeverzoeken (286) schommelt al langer rond 300 per jaar. Nieuw is dat deze verzoeken met enige regelmaat op de intaketafel (17) en omgevingstafel (38) worden besproken

Er zijn 432 omgevingsvergunningen verleend, waarvan 275 voor de activiteit bouwen. Dat aantal ligt lager dan in voorgaande jaren. Dit is het effect van economische factoren zoals hogere materiaalkosten. Dat is een landelijke trend.

De legesinkomsten liggen in dezelfde orde van grootte als voorgaande jaren. De legesinkomsten zijn gekoppeld aan de kosten van bouwprojecten. Dit heeft dus ook een relatie met de toename van deze kosten. Hierdoor kunnen minder omgevingsvergunningen voor bouwwerken toch meer leges hebben opgebracht.
In de laatste maanden voor de invoering van de Omgevingswet zijn nog vele bestemmingsplannen, klein en groot, in procedure gebracht.
De extra inzet van toezicht en handhaving sinds 2021 met betrekking tot illegale kamerverhuur heeft ertoe geleid dat er ook meer meldingen komen. Het beëindigen van illegale verhuur zorgt voor een extra druk op de woningmarkt omdat er meer woningzoekenden zijn.
Voor wat betreft de uitvoering van de basistaken uit het Uitvoeringsprogramma van de RUD zien we dat het milieutoezicht conform het uitvoeringsprogramma is uitgevoerd. Tegelijkertijd zien we dat er steeds meer tijd en energie wordt gestoken in de afhandeling van klachten, mede in het licht van een goede dienstverlening.
Er zijn 187 controles uitgevoerd op de verplichte energiebesparing bij bedrijven. De meeste bedrijven blijken nog niet alle verplichte maatregelen te hebben getroffen. Zij ontvingen van ons een brief met een termijn waarbinnen ze moeten laten weten hoe en wanneer die maatregelen wel getroffen gaan worden.
Nadat in juli 2022 Venlo het Schone Lucht Akkoord (SLA) heeft ondertekend zijn de doelstellingen voor onze gemeente uitgewerkt in het Uitvoeringsplan SLA 2023 met daarin de maatregelen die een bijdrage leveren aan het verbeteren van de luchtkwaliteit. Uit onderzoek blijkt dat, na bronnen uit het buitenland, het wegverkeer in Venlo de belangrijkste bron van luchtverontreiniging is. Dit betekent dat maatregelen op het gebied van mobiliteit het meest effectief zijn.

In het kader van Venlo maakt van erfgoed Erfgoud is het erfgoedregister uitgebreid met 23 nieuwe gemeentelijke monumenten. Het gaat daarbij ook om gebouwen uit de tijd van de wederopbouw. Dit zijn gebouwen die na de Tweede Wereldoorlog gebouwd zijn, zoals het pand van C&A aan de Vleesstraat, het Venlose NS station en het spoorviaduct aan de Roermondsepoort. Streven is om in totaal 200 objecten gefaseerd toe te voegen, en om zo'n vijftig objecten te schrappen. Per saldo omvat het gemeentelijk erfgoedregister straks zo'n 400 gebouwen en objecten.
Er is een nieuwe erfgoedverordening en subsidieverordening opgesteld en vastgesteld. De subsidieverordening is bedoeld voor eigenaren van gemeentelijke monumenten, specifiek voor restauratie en onderhoud. Daarnaast is subsidie mogelijk voor ‘wonen in erfgoud’ en voor extra maatregelen die te maken hebben met het verduurzamen van monumenten.
In 2023 zijn diverse restauratieprojecten met een gemeentelijke erfgoedbijdrage afgerond, waaronder de historische Goossenspoort aan de Parade, de zaadeest van het Limburgs Landschap in Lomm, de sigarenfabriek Vossen-Breuers Tegelen, het historisch muurwerk van de Jochumhof in Kloosterdorp Steyl en het pand Markt 5 in Venlo. Er zijn uitbreidingen en aanvullingen op historische routes gerealiseerd, waaronder de Erfgoud-route door de binnenstad en de Archeoroute in diverse stadsdelen.

Beheer en onderhoud openbare ruimte en Omgevingskwaliteit
We gaven uitvoering aan het dagelijks beheer en onderhoud (regulier werk) van onder andere infra, groenvoorzieningen, afval, civiel, en mobiliteit conform de vigerende beheer- en onderhoudsplannen.

De gemeentelijke zorgplichten zijn uitgevoerd voor stedelijk waterbeheer volgens het Gemeentelijk rioleringsplan (GRP) en de daarbij behorende uitvoeringsprogramma’s GRP (2021, 2022 en 2023). Er zijn in 2023 43 aanvragen voor rioolaansluitingen afgehandeld.
De forse toename van de activiteiten van de bever in de gemeente Venlo leidt steeds vaker tot schade en overlast. In het beverbeheerplan staat welke verantwoordelijkheden de gemeente heeft en welke maatregelen we kunnen inzetten om mogelijke schade en overlast in gebieden te voorkomen en te beheersen. Ook invasieve exoten worden voor de gemeente Venlo een steeds groter probleem in het beheer van de openbare ruimte. Eerder is daarom al een Plan van Aanpak vastgesteld voor de Japanse Duizendknoop. In 2023 is een Plan van Aanpak voor de Reuzenberenklauw opgesteld.
De opvang van zwerfdieren is een wettelijke gemeentelijke taak. De stichting die deze taak voor ons verzorgde heeft vorig jaar tijdig aangekondigd hiermee te stoppen. Daarom is in het voorjaar van 2023 een marktconsultatie uitgevoerd, echter zonder resultaat. Vervolgens zijn andere opties onderzocht en dachten we in december een oplossing te hebben gevonden. Helaas bleek dat deze oplossing toch niet kon doorgaan. Dit betekende dat er voor de korte termijn een noodoplossing is bedacht. In 2024 moet een structurele oplossing worden gevonden.
Onder de vlag van ontwikkelend beheer zijn in 2023 de projectopdrachten vastgesteld voor de integrale projecten Straelseweg, Gasthuiskampstraat, Craneveldstraat (Venlo) en Diependijkstraat Fase 2, Olmenstraat, Lijsterbesstraat (Blerick). De straten worden volgens het principe ‘van gevel tot gevel’ toekomstbestendig ingericht. Daarnaast is voor de integrale projectlocaties Sint Urbanusweg (Venlo), Pastoor Stassenstraat (Blerick) en Maasstraat (Arcen) de initiatieffase opgestart.
In 2023 zijn meerdere projecten voorbereid en uitgevoerd op het gebied van het in stand houden, verbeteren en ontwikkelen van onze stad, door ze zelf op te pakken en/of uit te besteden. De projecten ontstaan door gemeentelijke plannen, door externe initiatieven en wensen vanuit de inwoners. Enkele voorbeelden hiervan zijn de Bargeterminal, centrumplan Blerick, centrumplan Tegelen, fietssnelweg Belfeld-Beesel en Vilgert 3e fase.
Openbare ruimte: op meerdere locaties in de gemeente is regulier onderhoud en vervanging gepleegd op ons wegennet (asfalt en elementenverhardingen), zijn rioleringen onderhouden en kolken gereinigd, is groenonderhoud gepleegd en zijn, daar waar nodig, civiele kunstwerken en openbare verlichting aangepakt.
Het Grondstoffenplan 2030 is vastgesteld door de raad. Daarnaast zijn er via Afval Samenwerking Limburg aanbestedingen doorlopen voor de verwerking van Huishoudelijk Restafval (HRA) en Groente-, Fruit- en Tuinafval (GFT). De papierinzameling is in de huidige vorm opnieuw aanbesteed. Problemen bij het gescheiden inzamelen van PMD-afval bij grondgebonden woningen zijn opgelost door de introductie van de PMD-zak. De inzamelfrequentie voor GFT is gewijzigd naar een constant rooster van 1 keer per 2 weken.

Hoogwaterbescherming
Het Hoogwaterbeschermingsprogramma en het programma Ruimte voor de Rivier zijn rijksprogramma's om Nederland waterveilig(er) te maken en te houden. De uitvoering daarvan is belegd bij het Waterschap. Het realiseren van veilige en duurzame dijken en het bieden van ruimte aan het water staan vaak niet op zichzelf, het raakt ook de openbare ruimte. Vanuit de gemeente zetten we in op het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit en waar mogelijk slim combineren van opgaven.

In februari heeft de provincie het projectplan dijkversterking Belfeld goedgekeurd. Inmiddels heeft het Waterschap een aannemer gecontracteerd. In 2024 start de uitwerkingsfase.
In april heeft het Waterschap de startbeslissing Vierwaarden gepubliceerd samen met het participatieplan en het beoordelingskader. Hiermee is een volgende stap gezet in de MIRT-procedure om te komen tot een voorkeursbeslissing (door de minister van Infrastructuur en Waterstaat).We werken nauw met het Waterschap samen om ook onze gemeentelijke ambities een goede plek te geven in dit traject. Onderdeel is de jachthaven, waarin we de verenigingen betrekken en het goed aansluiten van de gebiedsontwikkeling in Venlo Noord.
Met de vaststelling van het Programma Baarlo – Hout-Blerick door het Rijk, en andere projectpartners, in juni 2023 is de verkenningsfase voor het project Baarlo - Hout-Blerick afgerond. De vaststelling van het Programma heeft (te) lang geduurd, maar is een belangrijke stap in het beschermen van de inwoners van Baarlo en Hout-Blerick, het verbeteren van ecologische kwaliteiten, het faciliteren van gebiedsontwikkelingen en verbeteren van evacuatieroutes. In december is er eindelijk ook duidelijkheid gekomen over welke woningen niet hoogwaterveilig zijn en dus gesloopt zullen moeten worden. Daarnaast komt er een aankoopregeling vanuit het Rijk komt voor de overige woningen. Momenteel worden concrete vervolgstappen gezet door het Waterschap en de bewoners via individuele gesprekken. Vanuit de gemeente en bewoners wordt gewerkt aan een integrale gebiedsvisie.
In december is het ontwerp-bestemmingsplan dijkversterking / beekherstel Arcen ter inzage gelegd. Naast de dijkversterking (waaronder de zelfsluitende kering) regelt dit bestemmingsplan ook het terugleggen van de dijk aan de noordkant van Arcen, de beekherstelmaatregelen Lingsforterbeek op grond van de kaderrichtlijn Water (KRW) en de meekoppelkansen zoals de boulevard, het fietspad en de Schans. Door het Waterschap is een aannemerscombinatie geselecteerd en worden de voorbereidingen getroffen voor uitvoering. Hierin worden de gemeentelijke meekoppelkansen meegenomen.
We hebben met het Waterschap afspraken gemaakt over de dijkversterking 't Bat/Maaskade. Het Waterschap is in december 2023 gestart met de preverkenning om de dijkversterking slim te verbinden aan de herinrichting van de openbare ruimte (vanuit Q4).
In december 2023 is de aanleg van de grootste zelfsluitende waterkering van Nederland gestart. Het is een unieke innovatieve oplossing om het door het Rijk beschermde dorpsgezicht van Steyl te behouden.
Naar aanleiding van het hoogwater in 2021 is een hoogwaterproject opgezet voor het ontwikkelen van hoogwaterdraaiboeken per dorpskern van de gemeente Venlo. In 2023 is het hoogwaterdraaiboek Arcen en het actieplan opgeleverd. Hierin zijn voor dorpskern Arcen samenwerkingsafspraken gemaakt tussen het Waterschap, de veiligheidsregio Limburg-Noord, gemeente Venlo en het hoogwatergroep Arcen. De draaiboeken en actieplannen van de overige dorpskernen zijn in een afrondende fase.

Implementatie Omgevingswet en Wet kwaliteitsborging voor het bouwen
In de loop van 2023 werd duidelijk dat de inwerkingtreding van de Omgevingswet en de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) niet nogmaals zou worden uitgesteld. Dit betekent dat in 2023 organisatiebreed en in nadrukkelijke samenhang met onze netwerkpartners, verdere voorbereidingen zijn getroffen voor de implementatie van de Omgevingswet. Dit geldt zowel voor de 'harde' aspecten (systemen, ICT, processen) als de 'zachte' (cultuurverandering in de organisatie).

De nieuwe werkwijze voor vergunningverlening via de intake- en omgevingstafels is verder uitgerold in de organisatie. Onze ervaringen hebben we gedeeld met andere gemeenten en ketenpartners via verschillende werkgroepen van de VNG.
De technische voorbereidingen voor vergunningverlening, toezicht en handhaving zijn afgerond. Het nieuwe zaaksysteem is geïmplementeerd en aangesloten op het DSO (Digitaal Stelsel Omgevingswet). Er zijn zaken en gegevens overgezet en opgeschoond. Zaken van de RUD Limburg Noord blijven nog wel bij ons als bevoegd gezag binnenkomen, totdat ook de gegevensuitwisseling tussen ketenpartners binnen het zaaksysteem goed functioneert.
Ter voorbereiding van de nieuwe Omgevingsvisie (2024 gereed) is een uitgebreid participatieproces uitgelijnd. De eerste fase, de verkenning, is in de zomer afgerond met de oplevering van de Atlas Venlo 2040. In het najaar is in verschillende gremia gesproken over de Ontwikkelstrategie en hoe deze in de Omgevingsvisie gaat landen.
In lijn met de doorontwikkeling van het wijkgericht werken (burgerbetrokkenheid) is het participatiebeleid ten behoeve van de Omgevingswet opgesteld. Bij vergunningverlening speelt participatie onder de Omgevingswet een belangrijke rol. Daarom zijn we er in 2023 al mee gaan werken. In het jaarverslag VTH dat later verschijnt staan de bevindingen beschreven.
De consequenties van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen zijn uitgewerkt ten behoeve van de legesverordening. We hebben de nieuwe rolverdeling tussen aannemer, gemeente en kwaliteitsborger geoefend in vijf proefprojecten. Ook is er een handhavingsstrategie gekozen door vooralsnog aan te sluiten bij de VNG Handreiking Toezicht en Handhaving Wet Kwaliteitsborging bouw.