Wat heeft het gekost?

Financiering € 5,8 miljoen nadeel op de baten en € 4,3 miljoen voordeel op de lasten
De afwijking op Financiering bestaat uit de volgende onderdelen:

• Een nadeel van € 3,3 miljoen is het gevolg van het verlagen van de omslagrente van 3% naar 2%. Dit nadeel valt weg tegen voordelen op de andere programma’s, per saldo een budgettair neutrale afwijking. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar het onderdeel Centrale toelichting kapitaallasten in de jaarrekening.
• Als gevolg van het hogere saldo liquide middelen in het 4e kwartaal en het hoge rentetarief zijn de rente inkomsten € 420.000 hoger dan begroot.
• De waarde van de Appa participaties is in 2023 met € 372.000 toegenomen. Er  was in de begroting al rekening gehouden met een stijging van € 150.000, per saldo dus een voordeel van € 220.000.
• In 2023 is er € 76.000 aan inconveniëntenvergoeding ontvangen die niet is begroot. Dit kan structureel in de begroting worden opgenomen.
• Op de stelpost kapitaallasten resulteerde nog € 200.000 niet benutte incidentele ruimte kapitaallasten. Aangezien deze ruimte incidenteel is kunnen hier geen structurele kapitaallasten uit gedekt worden en valt dit nu vrij in de jaarrekening als positief resultaat.
• Per saldo een budgettair neutrale afwijking op zowel de baten als de lasten van € 5,6 miljoen omdat de verkoop en aankoop van Appa participaties niet noodzakelijk was.
• Er zijn in 2023 minder kosten met betrekking tot voormalig personeel gerealiseerd (onder andere WW uitkeringen en ABP premies). Dit is voor een belangrijk deel conjunctuurafhankelijk.

Lokale heffingen € 191.000 voordeel op de baten en € 1,1 miljoen voordeel op de lasten
De opbrengsten OZB niet-woningen eigenaren/ gebruikers zijn € 191.000 hoger dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door het areaal en het afwikkelen van bezwaar en beroepsprocedures die gunstiger uitvielen dan verwacht.
Er heeft geen toevoeging aan de voorziening plaatsgevonden waardoor de lasten € 970.000 lager zijn dan begroot. Daarnaast is er een teruggave van € 110.000 ontvangen van BsGW vanuit het btw-compensatiefonds.

Overheadkosten € 1,4 miljoen voordeel op de baten en € 3,9 miljoen nadeel op de lasten
Dit is een breed overheadbudget waarbij de afwijking is ontstaan uit diverse onderliggende overheadcomponenten. De mutaties zijn zowel op baten als op de lasten, hieronder worden de meest prominente onderdelen toegelicht:

Overheadkosten Concern
Het gaat om een nadeel toerekening overheadkosten doordat er minder uren op projecten zijn verantwoord dan verwacht. Dit wordt met name veroorzaakt door vacatureruimte, ziekte, en inzet op andere / onrendabele activiteiten.

Huisvesting
Het tekort is veroorzaakt door de energielasten op de gemeentelijke locaties. Het energieverbruik is licht gestegen, de oorzaak is voornamelijk te wijten aan de fors hogere tarieven voor elektriciteit, gas en energiebelasting. Dit werkt overigens door in al het gemeentelijk energieverbruik, zoals vastgoed, openbare straatverlichting, rioolgemalen, cameratoezicht, evenementenaansluitingen. Tevens zijn de eindafrekeningen van 2022 van in totaal € 1 miljoen in de jaarrekening van 2023 verwerkt. De energietarieven zijn inmiddels vastgezet voor geheel 2024 en ruim 50% lager ten opzichte van 2023.
De baten in 2023 zijn daarentegen fors hoger door de aangevraagde compensatie op de gestegen energielasten bij het Rijk, vanwege het verplicht moeten opzeggen van het contract met energieleverancier Gazprom. Daarnaast zijn door de hogere energielasten ook de doorgefactureerde energiekosten aan derden fors gestegen.

Informatiemanagement (IM)
In 2023 zijn er vanuit verschillende disciplines acties ondernomen voor informatiebeheer en archivering in brede zin en specifiek voor de doorontwikkeling van het zaaksysteem, de Omgevingswet en het vergunningensysteem. Hier zijn zowel kredieten als materiële budgetten voor ingezet waarbij een gedeelte van het materiële budget niet dit jaar is uitgegeven. De planning loopt echter door en dit zal volgend jaar wel het geval zijn gelet op de noodzakelijke doorontwikkelingConsolidatie hardware investeringen zijn bij IM ondergebracht, maar nog niet volledig uitgeput door uitstel mobiele toestellen.

Facilitymanagement
De overschrijding betreft algemene facilitaire kosten voor de gemeentelijke organisatie waaronder catering en implementatiekosten Multiserviceprovider Vebego.

Overheadkosten
Door noodzakelijke teamontwikkeling en talentontwikkeling van medewerkers voor de uitoefening van hun functie zijn er extra kosten gemaakt op de overheadkosten. Daarnaast worden er op dit budget, zoals ook bij de FinRap gemeld, extra kosten gemaakt met betrekking tot de pilot woon-werk kilometervergoeding om medewerkers te werven en te binden. Hierbij is het opvangen binnen bestaande budgetten niet geheel realistisch gebleken. Het restantsaldo binnen overhead op baten en lasten wordt veroorzaakt door diverse kleine afwijkingen.

Overige alg. dekkingsmiddelen € 307.000 voordeel op de baten en € 108.000 voordeel op de lasten
De begrote toevoeging aan de voorziening dubieuze debiteuren van € 2,5 miljoen. Deze is bij de algemene middelen begroot. De feitelijke toevoeging vindt vanuit het programma Gezond en Actief plaats.

Verder zijn onder de overige alg. dekkingsmiddelen de begrote bijdrage die gemeente Venlo aan de Regio dient te betalen in het kader van de 'Regiodeal en Investeringsagenda'. Realisatie van de kosten staat op de producten van het team Sport en beweging (€ 108.000 voor het project LIFI).

Daarnaast is bij de Finrap een inschatting gemaakt van de onttrekking uit de reserve Kwaliteitsimpulsbudget. Bij een aantal projecten blijken de kosten toch te zijn achtergebleven, waaronder de projecten Ontwikkelend beheer, projectleider werkconcept en robotisering. Waar nodig zullen deze projecten in 2024 gecontinueerd worden. De restantmiddelen zullen op basis van besluitvorming alsnog ingezet worden met als doel een kwaliteitsverbetering, innovatie en professionalisering van de organisatie.
Voor de algemene reserve is de bespaarde rente van € 117.000 toegevoegd conform raadsbesluit bij Kadernota 2019 en overdracht van het surplus boven plafond van de algemene grondreserve naar de algemene reserve van € 153.000. Ook is de Reservering Regeling voor Vervroegde Uittreding (RVU) van € 2,4 miljoen toegevoegd, die u bij de FinRap heeft ingesteld.

Gemeentefonds € 1,3 miljoen voordeel op de baten
De uitkeringen uit het gemeentefonds zijn de grootste inkomstenbronnen van de gemeente Venlo. Via circulaires ontvangen wij belangrijke informatie over de ontwikkelingen ten aanzien van het gemeentefonds. De decembercirculaire bevat de vertaling van de ontwikkelingen zoals opgenomen in de najaarsnota van het Rijk naar het gemeentefonds. De decembercirculaire verschijnt te laat om mee te nemen in de begroting van het jaar waar deze over gaat. Het jaarrekeningresultaat op de uitkeringen uit het gemeentefonds wordt volledig door de decembercirculaire 2023 veroorzaakt.

De uitkeringen uit het gemeentefonds zijn vrij besteedbaar en vormen daarmee een algemeen dekkingsmiddel. De inzet behoort tot het budgetrecht van de gemeenteraad.

Als gevolg van de decembercirculaire 2023 stijgen de uitkeringen uit het gemeentefonds voor Venlo met € 1,3 miljoen incidenteel voordelig. Dit wordt veroorzaakt door taakmutaties (€ 1,5 miljoen incidenteel voordelig), een bijzonder resultaat over voorgaande boekjaren (€ 201.000 incidenteel nadelig) en overige ontwikkelingen van € 64.000 incidenteel voordelig.

Taakmutaties zijn toevoegingen of onttrekkingen aan het gemeentefonds voor taken die naar de gemeente toekomen of weggaan of worden onttrokken omdat ze centraal voor gemeenten worden uitgevoerd. Ook taakmutaties in het gemeentefonds zijn vrij besteedbaar voor de gemeente. Als gevolg van de decembercirculaire betreffen dit:

• Erfgoed Deal € 676.000 incidenteel voordelig (onderdeel project Frederik Hendrik Kazerne).
• Compensatie invoeringskosten Omgevingswet € 502.000 incidenteel voordelig.
• Compensatie zorgkosten Oekraïners uit hoofde van de Wet publieke gezondheid € 115.000 incidenteel voordelig.
• Aanvulling op reeds ontvangen middelen maatschappelijke begeleiding statushouders € 45.000 incidenteel voordelig.
• Bijdrage activiteiten voor versterking verkracht en weerbaarheid inwoners € 34.000 incidenteel voordelig.
• Bijdrage in gemaakte uitvoeringskosten gebiedsgerichte aanpak als onderdeel van het Nationaal Programma Landelijk Gebied € 30.000 incidenteel voordelig.
• Compensatie overbruggingsperiode pilot Plan van Aanpak dakloze EU-burgers € 18.000 incidenteel voordelig.
• Overige taakmutaties € 44.000 incidenteel voordelig.

Waar nodig worden conform de verslagleggingsrichtlijnen via het raadsvoorstel van voorliggende jaarstukken 2023 voorstellen tot overheveling van budgetten gedaan.

Post onvoorzien € 296.000 voordeel op de lasten
Conform de nota Risicomanagement en weerstandsvermogen bedraagt de post onvoorzien bij de primitieve begroting jaarlijks afgerond € 539.000. Met de vaststelling van voornoemde nota is tevens een beleidsuitgangspunt voor de post Onvoorzien vastgesteld: de onttrekkingen uit de post Onvoorzien zijn direct gekoppeld aan de effectuering van de geïdentificeerde risico’s. Aan de post onvoorzien is in 2023 in totaal € 243.000 onttrokken (zie navolgende tabel). Het restant van de post Onvoorzien bedraagt € 296.000 incidenteel voordelig en valt vrij in het jaarrekeningresultaat.