Zelfstandig opgroeien, zo nodig met ondersteuning
Gemeenten (VNG), de rijksoverheid, jeugdzorgaanbieders, professionals werkzaam in de jeugdzorg en cliëntenorganisaties werkten de afgelopen jaren samen aan een Hervormingsagenda voor de jeugdzorg. Deze is in juni 2023 vastgesteld. De afspraken in de Hervormingsagenda zijn gericht op een kwalitatieve verbetering van de jeugdzorg en het realiseren van lagere zorgkosten. Deze afspraken sluiten goed aan op verschillende ontwikkelingen die in Venlo en de regio Noord-Limburg ingezet zijn en vragen ook de komende jaren veel inzet.
Er is een toename in de kosten van het gecontracteerde zorgaanbod. Voor een deel heeft dit te maken met indexering. Maar we zien ook dat de zorgzwaarte toeneemt en trajecten een langere doorlooptijd hebben. Op zich is dit een logische ontwikkeling omdat we lichtere problematiek eerder signaleren en oppakken. Hierdoor komt vooral de zware casuïstiek nog in maatwerk terecht.
Om laagdrempelig passende en tijdige hulp te bieden aan kinderen en gezinnen hebben we een aanbesteding voor gezinscoaches werkzaam in de sociale basis uitgezet en de opdracht gegund. Feitelijke uitvoering start in 2024. De inzet is tweeledig: aan de ene kant het tijdig signaleren waardoor verergering van problematiek voorkomen wordt en aan de andere kant door inzet van de gezinscoach maatwerk eerder af kunnen schalen. We hebben de contractering voor de Specialist Ondersteuner Jeugd (SOJ) uitgebreid zodat in meer huisartsenpraktijken SOJ's ingezet worden. We zijn gestart met het inzetten van schoolmaatschappelijk werk. Bij Gilde-opleidingen is een jeugdprofessional met gzz-expertise gestart. Ook de opening van het Jongerencentrum in Venlo Oost draagt bij aan het in contact komen met kinderen en gezinnen in een kwetsbare situatie en tijdig signaleren van problematiek.
Met de gecertificeerde instellingen (GI's) zijn nieuwe subsidieafspraken gemaakt waardoor de gewenste caseload verlaging bij deze professionals gerealiseerd kan worden. Dit brengt wel een forse kostenstijging met zich mee. Ook zijn samenwerkingsafspraken gemaakt over onder meer een betere overdracht bij jeugdigen die 18 worden en de overgang van vrijwillige kader naar gedwongen kader en andersom. Ook is aangesloten bij het programma ‘preventie met gezag’ om de verbinding tussen jeugd en veiligheid te verbeteren.
Geweld in Afhankelijkheidsrelaties (GIA)
In de zomer van 2023 is de kwartiermaker Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming gestart. De opdracht is om bestuurlijk draagvlak te creëren in de regio Noord- en Midden-Limburg voor een op te stellen plan van aanpak om de zorg en ondersteuning van huishoudens, jeugdigen en gezinnen die met veiligheidsissues te maken hebben, te verbeteren. Dit plan vormt de kapstok voor de vervolgaanpak Geweld in Afhankelijkheidsrelaties. Wijkteamleden en kernpartners zijn getraind om te werken volgens de visie “Gefaseerd werken aan veiligheid” zodat binnen de uitvoering op een en dezelfde wijze problemen gezamenlijk worden geordend, geconcretiseerd, geprioriteerd en vervolgens aangepakt.
Ouderen
Alle voorbereidingen zijn getroffen voor een meerjarige campagne “Zo lang mogelijk thuis wonen” voor ouderen. Deze campagne start in 2024, en is gericht op bewustwording van onze inwoners over hoe ze zelf regie kunnen voeren op prettig langdurig thuis wonen in de wijk. Met de inzet van verhuisvouchers voor mensen van 65 jaar en ouderen is doorstroming op gang gekomen in de woningmarkt. Dit draagt bij aan het langer thuis wonen.
We zijn gestart met het hervormen van de Open Inloop activiteiten in de Huizen van de Wijk. Het doel hiervan is zorgen dat inwoners met zwaardere en somatische zorgvragen toch gebruik kunnen blijven maken van Open Inloop activiteiten.
In de pilot Ruysdonck in Blerick is het netwerkteam gestart om onderlinge samenwerking in de omgeving en rondom de inwoner te verbeteren. Een communicatieplan voor meer bewustwording en bekendheid is ingezet. Er is aandacht voor (verbeteren van) de mobiliteit door het valpreventieprogramma Stevig Staan, een wekelijkse wandeling en gymuurtje (zelfredzaamheid). De woning coöperatie nam het initiatief om 3 jongeren in de Ruysdonck te vestigen die vrijwilligers en bewoners ondersteunen.
Internationale werknemers
Naast de huisvestingsopgave voor internationale werknemers, zetten we in op een passende informatie-en steunstructuur voor internationale werknemers. Hierbij richten wij ons vooral op degenen die de aansluiting bij werk en/of huisvesting niet (meer) vinden en ‘uitvallen’.
Stichting Barka heeft in 2023 een fulltime outreachend straathoekwerker ingezet, gericht op het informeren, motiveren en stimuleren van de doelgroep (dakloze) internationale werknemers.
Daarnaast heeft de Stichting Barka een kortdurende opvang gerealiseerd. Daarmee zijn ongeveer 10 kwetsbare dakloze internationale werknemers tijdelijk ondersteund. Het gaat hier om mensen die ofwel op korte termijn terugkeren naar thuisland, ofwel op korte termijn aan nieuw werk beginnen. Soms was er sprake van medische noodzaak. Er is een mobiele app (MyInfoNL) gerealiseerd, die gericht is op toegankelijke informatievoorziening.
Inwoners / gezinnen met complexe problematiek
Het plan van aanpak van de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) middelen, die gericht zijn op het versterken van de dienstverlening aan inwoners (met complexe problematiek) is vastgesteld. Verschillende (meerjarige) acties zijn gestart. Deze acties zetten in op het versterken van de wijkteams (denk hierbij aan ‘Integraal werken met de Doorbraakmethode’) en rechtsbescherming (denk hierbij aan ‘Versterken van de interne gemeentelijke ombudsfunctie’). Voor de Doorbraakmethode is een team van medewerkers van de teams Werk, Inkomen en Sociale Wijkteams samengesteld en getraind. Deze pakken wekelijks casussen op volgens deze aanpak, waaronder ook casussen van ketenpartners (zoals Bureau Jeugdzorg en GGD).
In 2023 is verdere invulling gegeven aan de regionale beleidsagenda (ook wel uitvoeringsagenda genoemd) voor 2022 en 2023. Samen met de partners hebben we geëvalueerd of de implementatie en organisatie van implementatie van bemoeizorg en preventie in de sociale basis goed staat. Met name voor bemoeizorg hebben we een aantal nieuwe afspraken gemaakt rondom inzet ggz-deskundigen. Verder hebben we de Herstelacademie geëvalueerd en geconcludeerd dat dit een uniek aanbod is dat we willen behouden. We spraken met partners af welk vervolg we hieraan geven.
In tegenstelling tot 2022 is het ons niet gelukt om binnen het aantal gecontracteerde plekken te blijven. We hebben daarom het aantal ingekochte plekken uitgebreid. We merken dat met name voor de groep jongeren het zorg- en ondersteuningsaanbod niet volledig is. Een regionale werkgroep is aan de slag om met voorstellen te komen in 2024. Verder zijn er gesprekken met het Zorgkantoor, als uitvoerder van de Wet langdurige zorg (Wlz), gestart. We willen analyseren welke wisselwerking er is tussen Wlz en de Wmo. Dit doen we mede naar aanleiding van de landelijke afspraken die zijn gemaakt om de instroom in de sector ggz van de Wlz te beperken.
We maakten nieuwe afspraken rondom het Transferpunt met de Noord- en Midden-Limburgse gemeenten, woningcorporaties en zorgaanbieders in 2023. Hierin organiseren we de uitstroom van kwetsbare inwoners naar zelfstandige woningen. De afspraken gaan met name over het uitbreiden van de doelgroep en de wijze van aanmelding. Door de hoeveelheid aan partijen en de complexiteit van afspraken, duurt dit langer dan verwacht. Naar verwachting wordt dit in 2024 afgerond en geïmplementeerd.
We zijn in 2023 gestart met het project Wonen Plus. Hierin worden zorgwekkende zorgmijders die niet passen binnen de reguliere voorzieningen, gehuisvest met zorg en ondersteuning. Verder zijn we in 2023 gestart met het onderzoeken van een geschikte locatie voor de zogenaamde Skaeve Huse. Dit is een woon(zorg) concept voor mensen met multiproblematiek die voor overlast zorgen en niet passen in de reguliere woonzorg-voorzieningen.
Er is een besluit genomen over een locatie en we zijn met de partners in gesprek over de verdere invulling.
We zijn gestart met het vormgeven en in de markt zetten van een regionale aanbesteding voor een pool van ervaringsdeskundigen. De gunning en implementatie is in 2024 voorzien. Verder is er ook regionaal een anti-stigma campagne ingekocht en gestart. Doel van de campagne is om openhartig te zijn over mentale problematiek en dit onderwerp te normaliseren.
Eind 2022 lanceerde de rijksoverheid het Nationaal Actieplan Dakloosheid (NAD). Het NAD liep door tot 2030 en bestaat uit 6 actielijnen met nadruk op Wonen Eerst en Preventie. We hebben ervoor gezorgd dat de ambities uit de actielijnen van het NAD zijn geborgd in de organisatie. Het organiseren van passende woon- en opvangplekken kreeg vanaf 2023 prioriteit op landelijk en lokaal niveau. In 2023 hebben we opnieuw een tijdelijke winteropvang locatie ingericht aangezien de structurele geïntegreerde opvanglocatie nog niet gereed is.
Wmo voorzieningen
In 2023 was er opnieuw een gestage toename in de toekenning van indicaties voor hulp bij het huishouden. Het Rijk kondigde aan om (pas) vanaf 2026 een andere eigen-bijdrage-systematiek voor alle Wmo-voorzieningen in te voeren.
We hebben te maken met een grote stijging in de verstrekking van woonvoorzieningen, waaronder ook meer complexe woningaanpassingen. Dit heeft alles te maken met de koers op zo lang mogelijk thuis wonen, de afbouw van verpleeghuisplekken en de (strenge) toelating tot de Wlz.
MGR
In 2023 is een onderzoek gestart naar de positie van toezichthouders in Noord-Limburg. Tegelijkertijd begon de MGR met het implementeren van een controleprotocol voor kwaliteit en rechtmatigheid.
De MGR pleegde inzet op het thema financiële stabiliteit van aanbieders, met speciale aandacht voor loon- en prijsontwikkelingen die aanbieders als werkgevers raakten. De MGR heeft dit vraagstuk onderzocht, een advies volgt begin 2024. Ook is geïnvesteerd op een vaste bezetting van contractmanagement Jeugd. Dit maakt verdere investeringen in samenwerking met gemeentelijke accounthouders en beleid mogelijk. De MGR is gestart met een evaluatie van de Jeugd-, Wmo- en Beschermd Wonen-contracten. De resultaten worden in het voorjaar van 2024 gedeeld. Deze resultaten worden benut voor beslissingen over verlenging, aanpassing of her-aanbesteding van de contracten.
De nieuwe regionale verdeelsleutels zijn vastgesteld voor de bijdrage aan alle regiogemeenten. Deze middelen zijn ingezet voor de dekking van de lokale kosten van beschermd wonen en opvang.
Voorkomen van misbruik en fraude, toezicht op kwaliteit
De samenwerkingsafspraken over toezicht op de kwaliteit van zorgaanbieders, tussen de Noord-Limburgse gemeenten zijn geëvalueerd. Conclusie is dat er een goede basis van toezicht staat. De colleges hebben daarop besloten de samenwerking voort te zetten. Tegelijkertijd zijn er verschillende aanbevelingen gedaan. Deze worden in 2024 uitgewerkt. Het gaat onder meer over de samenwerking met de MGR en hoe om te gaan met de landelijke voorgenomen maatregelen in het kader van toezicht.
De Wet Aanpak meervoudige problematiek sociaal domein (Wams) is met de val van het kabinet controversieel verklaard. Daar waar mogelijk, zijn de eerste voorbereidingen voor de implementatie getroffen. Zo heeft een ‘quick scan’ voor de implementatie plaatsgevonden, zijn informatiebijeenkomsten gevolgd en zijn verschillende teams geïnformeerd over de komst van de Wams.