Lokale heffingen

Jaarlijks wordt een nieuwe WOZ-waarde voor onroerende zaken vastgesteld. In 2023 is deze gebaseerd op de waardepeildatum 1 januari 2022. De OZB-tarieven worden gecorrigeerd voor de gemiddelde waardeontwikkeling van het vastgoed, om de geraamde opbrengsten en de woonlastennota gelijk te kunnen houden.
De OZB-opbrengsten 2023 zijn geraamd op € 41,7 miljoen. De realisatie is uiteindelijk € 201.000 hoger. Dit wordt veroorzaakt door het areaal en het afwikkelen van bezwaar en beroepsprocedures die gunstiger uitvielen dan verwacht.

De verwachte opbrengst hondenbelasting sluit nagenoeg aan bij de begroting.

De verwachte opbrengst verblijfsbelasting sluit nagenoeg aan bij de begroting.

De kostendekkendheidsberekening omvat meer dan alleen de baten en lasten van het organisatieproduct afval. Op basis van artikel 228a Gemeentewet is het namelijk toegestaan om ook de compensabele BTW en toerekenbare overhead als kostenpost aan de afvalexploitatie toe te rekenen. Deze toerekening gebeurt buiten de financiële administratie om. Het saldo van de toegerekende BTW en overhead is daarom een algemeen dekkingsmiddel.
Ondanks dat de lasten voor afvalstoffen de afgelopen jaren zijn gestegen is er bij het vaststellen van de begroting 2023 en aanvullend bij de begroting 2024 besloten om de woonlasten tot en met 2026 gelijk te houden. Daarmee is het vastgestelde beleid van kostendekkende tarieven losgelaten. De kostendekkendheid komt uit op 91%. Het tekort wordt aangevuld door een onttrekking uit de egalisatievoorziening. De onttrekking is in de tabel verwerkt onder de overige inkomsten.
Zowel de baten als lasten zijn in 2023 hoger dan begroot. Voor een toelichting hierop verwijzen wij u naar de toelichting op de baten en lasten van het product afval in het programma 2. Leefbaar Venlo.

De kostendekkendheidsberekening omvat meer dan alleen de baten en lasten van het organisatieproduct riolering. Op basis van artikel 228a Gemeentewet is het namelijk toegestaan om ook de compensabele BTW en toerekenbare overhead als kostenpost aan de rioolexploitatie toe te rekenen. Deze toerekening gebeurt buiten de financiële administratie om). Het saldo van de toegerekende BTW en overhead is daarom een algemeen dekkingsmiddel.
Ondanks dat de lasten voor riool de afgelopen jaren zijn gestegen is er bij het vaststellen van de begroting 2023 en aanvullend bij de begroting 2024 besloten om de woonlasten tot en met 2026 gelijk te houden. Daarmee is het vastgestelde beleid van kostendekkende tarieven losgelaten. De kostendekkendheid komt uit op 87%. Het tekort wordt aangevuld door een onttrekking uit de egalisatievoorziening. De onttrekking is in de tabel verwerkt onder de overige inkomsten.
De lasten liggen in 2023 in lijn met de begroting. De baten waren iets hoger dan begroot. Voor een toelichting hierop verwijzen wij u naar de toelichting op de baten en lasten van het product riolering in het programma 2. Leefbaar Venlo.

Hoofdstuk 1. Algemene dienstverlening

• Burgerlijke stand

Leges zijn niet hoger dan de landelijk gemaximeerde tarieven. Werkzaamheden voor kosteloze huwelijken (wettelijke plicht) worden niet toegerekend. Er zijn lagere baten en lasten omdat er minder huwelijken zijn voltrokken dan begroot.

• Reisdocumenten

Jaarlijks zijn er fluctuaties in het aantal aanvragen. Tot en met februari 2024 is er sprake van een reisdocumentendip als gevolg van de langere geldigheid van reisdocumenten voor volwassenen. In 2023 waren de baten en lasten hoger dan begroot, er zijn meer reisdocumenten aangevraagd. Leges zijn inclusief het Rijkslegesdeel en niet hoger dan de maximum geldende landelijke tarieven.

• Rijbewijzen

Jaarlijks zijn er fluctuaties in het aantal aanvragen. Dit heeft gevolgen voor de baten. In 2023 was sprake van een lager aantal verstrekte rijbewijzen dan begroot. Daar tegenover staan lagere lasten voor inzet van eigen personeel. Leges zijn inclusief het Rijkslegesdeel en niet hoger dan de maximum geldende landelijke tarieven.

• Persoonsdocumenten en basisregistratie personen

Opbrengsten voor een VOG (Verklaring Omtrent Gedrag) nemen af doordat burgers online een VOG kunnen aanvragen. Het aantal opgevraagde uittreksels BRP blijft ongeveer gelijk. Daarentegen neemt het aantal aangevraagde uittreksels voor de RNI (Registratie Niet-Ingezetenen) toe. In totaal hebben we in 2023 iets meer uittreksels verstrekt dan begroot.

• Gemeentearchief

De leges zijn dermate gering dat er geen specifieke analyse wordt verricht.

• Naturalisaties

In 2023 zijn er meer naturalisatieaanvragen geweest dan begroot. Het aantal aanvragen ligt iets hoger dan in 2022. Leges zijn inclusief het Rijksdeel en niet hoger dan de maximum geldende landelijke tarieven.

• Kansspelen

De leges zijn dermate gering dat er geen specifieke analyse wordt verricht.

• Overige leges

De overige leges bestaan hoofdzakelijk uit de onderdelen parkeerontheffingen en de aanvragen voor de aanleg van kabels en leidingen.

Hoofdstuk 2. Dienstverlening en besluiten in het kader van de Omgevingswet

• Omgevingsvergunningen

De realisatie van de legesinkomsten 2023 viel hoger uit doordat meer vergunningen voor grotere ontwikkelingen zijn verleend dan verwacht. De hoeveelheid ingediende aanvragen en de omvang van de aanvragen wordt hoofdzakelijk bepaald door de markt(ontwikkelingen). Daarnaast is de realisatie hoger dan begroot vanwege het uitstel op de Omgevingswet en Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen. In de begrote legesopbrengsten was rekening gehouden met het wegvallen van een deel van de vergunningen (gevolgklasse 1).

Hoofdstuk 3. Dienstverlening vallend onder Europese dienstenrichtlijn

• Drank- en horecawet

De opbrengst is stabiel. Bij samenloop van legesaanvragen (drank- en horecawet en exploitatie) wordt slechts eenmaal leges (drank- en horecawet) berekend. Venlo hanteert een tariefdifferentiatie voor wijzigingen.

• Evenementen

Uit de gegevens van 2023 blijkt dat we bijna op het niveau voor Covid-19 zitten en geen toename zien in evenementen. Toch zijn de leges voor evenementen traditioneel niet kostendekkend. Er is geen vastgesteld percentage bekend wat verband houdt met de gekozen differentiatie. Om de leges kostendekkend te maken, zou het tarief moeten worden verhoogd met een factor van bijna zeven. Werkzaamheden voor meldingen worden niet meegerekend.

• Sexinrichtingen/Winkeltijdenwet

Voor beide onderdelen geen realisatie in 2023.

• Overige leges

De overige leges zijn GGD-tarieven in het kader van de Wet kinderopvang.

Het aantal begravingen is het afgelopen jaar toegenomen; dit zien we terug in zowel de hogere kosten als hogere legesopbrengsten. Doordat de lasten harder gestegen zijn dan de baten, blijft het kostendekkendheid percentage bij de begrote 54%.

De heffingen bij de havens zijn afgenomen. In 2022 zat een incidentele post (€ 100.000). Daarnaast is een structurele verlader door bedrijfsverhuizing naar een andere haven gegaan (impact ruim € 30.000). Verder staat de gehele transportsector onder druk. Dit heeft een negatieve impact op de baten. Door lagere kosten en doordat een deel van de kosten (tijdelijk extra havenmeester) vanuit de egalisatiereserve gedekt wordt, ligt het kostendekkendheid percentage wel boven de begrote 77%.

Al enkele jaren blijft de opbrengst markten achter ten opzichte van de begroting. Er is een onderzoek gedaan naar verbetering van de markten om daarmee mogelijk ook de toekomstige opbrengsten te verhogen. Doordat de lasten ook lager liggen is het kostendekkendheid percentage maar beperkt lager dan de begrote 79%.

Met ingang van 01-01-2021 zijn de drie voornoemde BIZ-regelingen verlengd voor een periode van 5 jaar, tot en met 2025.

Om de ontwikkeling van de belastingdruk binnen onze gemeente te volgen geven wij deze ontwikkeling weer volgens de (landelijk breed erkende) definitie van het Coelo (Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden). De gemeentelijke woonlasten worden als volgt gedefinieerd: het gemiddelde bedrag dat een huishouden in een woning met gemiddelde waarde in een gemeente betaalt aan Onroerende Zaak Belasting (OZB), rioolheffing en afvalstoffenheffing (reinigingsheffing), minus een eventuele heffingskorting.

Atlas lokale lasten (Coelo)
Sinds 2007 geeft het Coelo jaarlijks de Atlas van de lokale lasten uit. Deze atlas bevat een ranglijst waarin de woonlasten van alle gemeenten zijn gerangschikt van laag naar hoog (nummer 1 heeft de laagste lasten).
Venlo kwam in deze ranglijst in 2023 op positie 91 van het totaal aantal (deel)gemeenten van 352. In 2022 was dat plek 155 en in 2021 plek 148.

Vergelijking woonlasten
Onderstaande grafiek toont de woonlasten in 2023 van een meerpersoons huishouden in Venlo ten opzichte van het landelijke gemiddelde van alle Nederlandse gemeenten, de grote (100.000+) gemeenten en daarnaast de grote Limburgse gemeenten. Te zien is dat de woonlasten in Venlo lager zijn ten opzichte van zowel de Limburgse gemeenten, de grote gemeenten als het landelijk gemiddelde. Het aandeel OZB is in Venlo op Sittard-Geleen na hoger ten opzichte van alle referentiegroepen. Het aandeel afvalstoffenheffing en rioolheffing is het laagste van alle groepen.